Omgaan met complexiteit

In de scheidingsaanpak staat de veiligheid en het belang van het kind voorop. In sommige gevallen is de situatie erg complex en is het lastig in te schatten wat in belang van het kind is als er sprake is van een scheiding. Om de situatie goed te beoordelen, kan het helpen om met verschillende professionals samen een multidisciplinaire casuïstiekbespreking te houden. Niet meteen opschalen naar een gedwongen maatregel, maar opschalen door expertise erbij te halen. Zo zijn er verschillende voorbeelden waarbij hulpverleners met verschillende expertises bij elkaar komen, bijvoorbeeld bij het Netwerk Zorg en Straf Limburg. Het netwerk is een ‘lerend’ netwerk waar samen met ketenpartners (politie, OM, reclassering, Zorg- en Veiligheidshuis en Veilig Thuis) lessen worden geleerd uit casuïstiek om werkafspraken en processen in de dagelijkse praktijk te verbeteren. Ook is er de multidisciplinaire aanpak plusplus (MDA++). Deze aanpak brengt verschillende lijnen bij elkaar tot een doelmatige en planmatige aanpak. Door heel het land werken projectleiders MDA++ vanuit het programma Geweld hoort nergens thuis aan de stevige basis voor deze aanpak, binnen of in nauwe aansluiting op de Zorg- en Veiligheidshuizen.

Vanuit het programma Scheiden zonder Schade is de pilot ‘specialist contactverlies’ in maart 2021 van start gegaan. Binnen de pilot is een team van specialisten (bestaande uit GZ-psycholoog BIG, Orthopedagoog-generalist SKJ/NVO, MfN-registermediator familierecht, Relatie- en gezinstherapeut NVRG SKJ) aangesteld die uitzoeken welke specialistische kennis rondom contactverlies nodig is. Aan de hand van concrete casussen wordt de inzet en de positie van een ‘specialist contactverlies’ nader ontwikkeld en bepaald. Instanties en professionals uit de regio’s van de Regiolabs die met een gezin werken waar contactverlies in een scheidingssituatie dreigt of speelt kunnen beroep doen op het team middels de consultatie- of interventiefunctie. In de praktijk krijgen veel verschillende professionals te maken met omgangsproblematiek na een scheiding. Voor professionals is het in die situaties niet altijd even duidelijk wat zij/hij zelf kan bijdragen, op welke wijze en via welke benadering. Daarom werkt het programma Scheiden zonder Schade aan een handreiking voor professionals met leidende principes over hoe je het conflict kan verminderen en ruimte kan creëren voor ouders om te communiceren.

Het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming beschrijft op hoofdlijnen hoe de kind- en gezinsbescherming er over 5 tot 10 jaar kan uitzien. Hierbij ligt er een rol voor verschillende professionals, zoals wijkteams, een regionaal veiligheidsteam en expertise platforms om samen gezinnen op de juiste manier te ondersteunen. De wijkteams en de Raad voor de Kinderbescherming, Gecertificeerde Instellingen en Veilig Thuis-organisaties zullen in verschillende lokale en regionale proeftuinen werken aan veiligheidsvraagstukken in gezinnen en huishoudens. Er wordt nauw samengewerkt met de partijen in het sociaal domein en de gespecialiseerde jeugd en volwassenorganisaties. Verder zal expliciet een verbinding worden gelegd tussen het zorg- en het veiligheidsdomein. In de proeftuinen wordt van alle partijen gevraagd om samen te onderzoeken, leren en ontwikkelen naar nieuwe werkwijzen in lijn met het toekomstscenario.